Hezarfen Ahmet Çelebi Galata Kulesinden Uçtu mu?

Bugüne kadar herkes ilk uçan Türk’ün Hezarfen Ahmet Çelebi olduğunda hemfikir. Bu o kadar kabul görmüş olan bir durum ki okullarda öğretilen ders kitaplarında dahi Hezarfen Ahmet Çelebi’nin ilk uçan Türk olduğu tartışmasız bir şekilde anlatılmakta ve öğrencilere okutulmakta. Ancak bu konu ile ilgili olarak ciddi tartışmalar var.

Hezarfen Ahmet Çelebi ’nin Galata Kulesi’nden atlayışını bize anlatan bir başka deyişle bu olayın yaşandığını bize söyleyen tek kanıt Evliya Çelebi’nin Seyahatname adlı eseri. Evliya Çelebi bir taraftan Osmanlı İmparatorluğu’nun değişik bölgelerini dolaşırken bir taraftan da gezdiği yerlerdeki tanık olduğu ilginç olayları da eserinde yazmıştır. Ancak elbette sadece Evliya Çelebi’nin anlattıkları ile bu olayın gerçekleşmiş olduğunu düşünmek biraz mantık dışı. Kaldı ki Evliya Çelebi’nin Seyahatname adlı eserini Osmanlıca olarak okuyanlar bu eserin son derece alaylı bir dil ile yazıldığında da hemfikirler. Bu üslupla yazılmış olan bir eserden bu denli ciddi bir olayın olmuş olduğu sonucunu çıkarmak uzmanlara gerçekçi gelmeyen bir diğer konu.

Bu olayın yaşanıp yaşanmadığı ile ilgili akıllardaki bir diğer soru işareti ise Hezarfen Ahmet Çelebi ’nin herkes tarafından bilinen bir kişi olmasına rağmen ortada herhangi bir mezarının dahi olmaması. Bazı kaynaklarda kendisinin kanat takıp uçtuğu için padişah ve çevresindekiler tarafından tehlikeli bir kişi olarak görülmesi ve bu sebepten dolayı Cezayir’e sürülmesi anlatılmakta. Ancak padişahın neden Çelebi’nin zekasından faydalanmaya çalışmadığı da akıllardaki bir diğer soru.

Bu olayın yaşanıp yaşanmadığı ile ilgili olarak bir grup akademisyen bir araya gelerek eldeki veriler ışında Fransa’da bir üniversitenin bu konuda çalışma yapmasını istemişler. Galata Kulesi’nin yerden yüksekliği, Hezarfen’in havada kaldığı süre ve Üsküdar’da indiği noktanın kuleye olan uzaklığı hesap edilerek bu uçuşun mümkün olup olmadığı araştırılmış. Evliya Çelebi’nin bahsettiğine göre o gün şiddetli bir poyraz varmış. Ancak yapılan tüm hesaplamalar günümüzün modern delta kanatlarının dahi bu kadar mesafeyi uçmasının imkânsız olduğu sonucunu ortaya çıkarmış. Bununla birlikte Evliya Çelebi’nin bahsettiği poyrazın olması ise uçuşun daha kolaylaşması yerine daha da zorlaşması anlamına gelmekte. Sonuçta Fransa’da bulunan üniversiteden alınan raporda bu uçuşun hiçbir zaman yaşanmadığı, Çelebi’nin anlattığı olayın ise muhtemelen kuleden atlamak için çalışmalar yapan ancak hiçbir zaman bunu gerçekleştiremeyen bir deli için yazdığını ortaya koymakta.

Yayınlanma Tarihi: 27.01.2019 / Toplam Okunma Sayısı: 912